Nâng Bi Vì … Sợ
Trong hôm ra mắt ban chấp hành mới, bế mạc đại
hội (HNV lần thứ 3, 1983), trước màn ảnh nhỏ, khán giả cả nước được nghe Nguyễn
Đình Thi tuyên bố: “Chúng ta là những nhà văn, nhưng là những hạt bụi lấp lánh
ánh sáng của Đảng”.
Câu nói của ông Thi đã được
bà con ta ghi nhớ. Nhiều nhà văn phẫn nộ. Họ cảm thấy nhục nhã vì người đứng đầu
tổ chức của họ đã công khai hạ thấp nhân phẩm của “Những Kỹ Sư Tâm Hồn Việt
Nam”
Một anh bạn tôi (theo lời
kể của Bùi Minh Quốc) bên ngành giáo dục, gần chợ Bắc Qua kể với tôi rằng, có một
cô gái buôn gà ghé sang nhà anh xem nhờ TiVi (buổi) tường thuật lễ bế mạc Đại Hội
Nhà Văn. Khi xem xong đoạn ông Nguyễn Đình Thi hùng hồn tuyên bố câu ấy cô gái
hồn nhiên bật ra một lời bình phẩm:
- Gớm, cậu đéo lào (nào) mà lịnh (nịnh)
thế?
Nguyễn Đình Thi và một số
nhà văn Việt Nam sống trong môi trường “lấp lánh ánh sáng của Đảng” đã thường
hành xử như thế đó. (1)
Nâng Bi Vì …
Thích Nâng Bi
Trong bài Tôi Đọc “Đêm, Nhớ Trăng Sài Gòn” Của
Du Tử Lê, Và… (3) ở phần lời phi lộ ông Tàn Chiến Cuộc viết: Viết tặng Nhà Thơ Du Tử Lê. Chỉ mình ông đọc, tôi cũng đủ
thấy vui rồi.
Nếu đây là thư riêng của ông TCC gởi cho DTL
thì dù có “nâng”, có “bốc” đến đâu đi nữa cũng là chuyện của hai người với
nhau, chẳng ai muốn – mà muốn cũng không có quyền - xía vào. Đàng này nó lại là
lời phi lộ - xuất hiện một cách trang trọng dưới cái tựa của một bài bình thơ –
nên tôi mới ngứa mắt, ngứa tay viết mấy lời bình phẩm.
Chắc người đọc đều nhận ra ngay đây là một câu
“nâng bi tới bến” nhưng so với phát biểu của Nguyễn Đình Thi thì có một số điểm
khác biệt.
1/ Môi trường xã hội khác:
Nguyễn Đình Thi phát biểu
trong một môi trường xã hội có sức ép chính trị nặng nề nên cúi mặt nâng bi vì
có nỗi sợ rất “người thường” - sợ an nguy cho bản thân, sợ mất ghế, mất nồi cơm
ngon của gia đình. Ông Tàn Chiến Cuộc viết
bài trên một trang mạng hải ngoại, lại viết về một đề tài thuần túy văn chương
nên ông nâng bi không phải vì sợ mà vì … thích nâng bi.
2/ Đối tượng bị xúc phạm khác:
Phát biểu của Nguyễn Đình
Thi làm một số đông nhà văn nhục nhã và phẫn nộ bởi vì ông - người đứng đầu Hội
Nhà Văn – đã công khai hạ thấp nhân phẩm của họ. “Câu văn nâng bi” của ông Tàn
Chiến cuộc chỉ hạ thấp nhân phẩm của chính ông chứ không ảnh hưởng đến những
người cầm bút khác. Có điều đối với người đọc thì đó lại là một câu rất bố láo
và xỏ lá. “Tao viết chỉ cần một mình Du Tử Lê đọc cũng đủ thấy vui rồi. Còn
chúng mày …” thì xin người đọc tự hiểu lấy.
Làm công việc bình thơ mà lại “nâng bi” chính
tác giả bài thơ mình bình thì bài bình thơ của mình còn ra thể thống gì nữa.
Văn chương còn hiện hữu,
còn tiếp tục sống được là nhờ có người đọc. Đã coi thường độc giả lại không hun
đúc niềm tự hào, gìn giữ nhân phẩm của nhà văn như ông Tàn Chiến Cuộc thì không
biết văn chương của ông rồi sẽ ra sao?.
Phạm Đức Nhì
Blog
phamnhibinhtho.blogspot.com
Chú Thích:
1/ Cả đoạn được trích từ:
Nhận Diện Chân Dung Nhà Văn, Lý Hồng Xuân, Văn Nghệ (Cali), 2000, trang 59
2/ (http://www.dutule.com/a7365/tan-chien-cuoc-toi-doc-dem-nho-trang-sai-gon-cua-du-tu-le-va-)
